H επιστημομετρία (αγγλ. Scientometrics) είναι το επιστημονικό πεδίο[1] που εξετάζει ποσοτικές και ποιοτικές παραμέτρους της επιστήμης και της τεχνολογίας διαμέσου των δημοσιευμάτων της εκπαιδευτικής και ερευνητικής κοινότητας, όπως λ.χ. πρωτότυπα άρθρα, βιβλία, άρθρα ανασκόπησης (reviews), ευρεσιτεχνίες, και λοιπά δημοσιεύματα π.χ. μονογραφίες. Τα ως άνω δεδομένα συλλέγονται από πολλές ψηφιακές βιβλιοθήκες του Παγκόσμιου Ιστού (internet).[2]

Τα κυριότερα ερευνητικά ζητήματα περιλαμβάνουν τη μέτρηση του αντίκτυπου (impact) των ερευνητικών εργασιών και ακαδημαϊκών περιοδικών, την κατανόηση των επιστημονικών παραπομπών και τη χρήση τέτοιων μετρήσεων σε πολιτικά και διαχειριστικά πλαίσια. Στην πράξη, υπάρχει μια σημαντική αλληλεπικάλυψη μεταξύ της επιστημομετρίας και άλλων επιστημονικών πεδίων, όπως τα πληροφοριακά συστήματα, η πληροφορική, η επιστήμη της επιστημονικής πολιτικής, η κοινωνιολογία της επιστήμης και η μετα-επιστήμη (meta-science). Οι επικριτές της έχουν υποστηρίξει ότι η υπερβολική εξάρτηση από την επιστημομετρία έχει δημιουργήσει ένα σύστημα διεστραμμένων κινήτρων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον δημοσίευσης ή χάσης που οδηγεί σε έρευνα χαμηλής ποιότητας.[3]

Ιστορικά, η επιστήμη αυτή ξεκίνησε από την εφαρμογή του δείκτη απήχησης, ο οποίος στοιχειοθετήθηκε από τον καθηγητή Γιουτζίν Γκάρφιλντ[4], δημιουργό του ινστιτούτου ISI (Institute for Scientific Information).

Παραπομπές

  1. Leydesdorff, L. and Milojevic, S., "Scientometrics" arXiv:1208.4566 (2013), forthcoming in: Lynch, M. (editor), International Encyclopedia of Social and Behavioral Sciences subsection 85030. (2015)
  2. De Solla Price, D., editorial statement. Scientometrics Volume 1, Issue 1 (1978)
  3. Lowry, Paul Benjamin; Moody, Gregory D.; Gaskin, James; Galletta, Dennis F.; Humpherys, Sean; Barlow, Jordan B.; and Wilson, David W. (2013). "Evaluating journal quality and the Association for Information Systems (AIS) Senior Scholars’ journal basket via bibliometric measures: Do expert journal assessments add value?," MIS Quarterly (MISQ), vol. 37(4), 993–1012. Also, see YouTube video narrative of this paper at: https://www.youtube.com/watch?v=LZQIDkA-ke0.
  4. http://www.garfield.library.upenn.edu/