Secondo Campini
Data i miejsce urodzenia

28 sierpnia 1904
Bolonia, WÅ‚ochy

Data i miejsce Å›mierci

7 lutego 1980
Mediolan, WÅ‚ochy

Zawód, zajęcie

inżynier

Secondo Campini (ur. 28 sierpnia 1904 w Bolonii, zm. 7 lutego 1980 w Mediolanie) – włoski inżynier, pionier w dziedzinie badań nad silnikami odrzutowymi, turbinami gazowymi i turbinami wodnymi. Zaprojektował m.in. silnik do pierwszego włoskiego samolotu odrzutowego Campini-Caproni CC 2 oraz przedstawił prototyp łodzi z napędem pump-jet.

Koncepcja silnika odrzutowego

Napędem przy pomocy silnika wyrzucającego strumień gazu lub wody o dużej prędkości zaczął się interesować już w 1920, w wieku 16 lat. Po studiach inżynierskich w Bolonii, w 1929 przedstawił pracę dotyczącą możliwości zastosowania silnika odrzutowego (motoreattore Campini), w którym spaliny paliwa były wyrzucane ze znaczną energią przez dyszę, powodując przemieszczanie się pojazdu. W 1931 założył w Mediolanie przedsiębiorstwo VENAR (Campini Velivoli e Navali e Reazione – Pojazdy Morskie i Odrzutowe), pierwsze na świecie, którego zadaniem było opracowywanie i produkcja silników odrzutowych do samolotów i jednostek pływających. W tym samym roku zarejestrował patent na zastosowanie silników odrzutowych w samolotach i statkach, którym zainteresował włoskie ministerstwo obrony. W związku z tym zamówiło ono partię łodzi napędzanych silnikami odrzutowymi[1].

Napęd wodnoodrzutowy w jednostkach pływających

Również w 1931 roku, dzięki wsparciu firmy Costruzioni Meccaniche Riva z Mediolanu, wyprodukował pierwszą na świecie łódź napędzaną silnikiem strumieniowym: zasysana woda przez pompę odśrodkową, poruszaną przez silnik o mocy 900 KM, była wyrzucana przez dwie dysze wzorowane na turbinie Peltona, napędzając łódź. Ruchome elementy kierujące strumieniem wody zastępowały ster. Podczas testów w Wenecji w 1932, łódź rozwinęła prędkość 28 węzłów[2].

Samolot odrzutowy

Silnikiem odrzutowym zainteresował się uznany włoski producent samolotów, Giovanni Caproni, który udostępnił Campiniemu swoje warsztaty w podmediolańskim Taliedo. Po licznych testach silników, w 1933 powstał projekt samolotu odrzutowego Caproni Campini CC 1, który jednak nie opuścił deski kreślarskiej. W 1935 doszło do fuzji przedsiębiorstw, skutkiem czego było zbudowanie i oblatanie w Taliedo trzeciego na świecie samolotu z napędem odrzutowym Caproni Campini CC 2[1].

CC 2 miaÅ‚ konstrukcjÄ™ w peÅ‚ni duraluminiowÄ…, byÅ‚ dolnopÅ‚atem ze staÅ‚Ä… owiewkÄ…. KadÅ‚ub o przekroju okrÄ…gÅ‚ym, walcowatym. RozpiÄ™tość skrzydeÅ‚ 14,63 m; dÅ‚ugość 12,10; skrzydÅ‚a o powierzchni noÅ›nej 36,03 m2, masa wÅ‚asna 3639 kg, Å‚adowność 5578 kg, prÄ™dkość maksymalna 360 km/h na puÅ‚apie 3000 m z dopalaczem. Czas wznoszenia na puÅ‚ap 1000 m wynosiÅ‚ 9 s, puÅ‚ap maksymalny 4000 m. Po okresie testów, 30 listopada 1941 puÅ‚kownik De Bernardi dokonaÅ‚ za sterami CC 2 historycznego przelotu na trasie Mediolan–Rzym, pokonujÄ…c 475 km w czasie 2 h 11 min. 24 s[1].

Przelot dokonany w 1940 został uznany oficjalnie przez FAI za pierwszy udany lot odrzutowcem (wcześniejszy lot niemieckim samolotem Heinkel He 178 w 1939 nie był przelotem publicznym)[3]

Po 1939

W okresie 1940–1941 produkowaÅ‚ na zamówienie armii turbosprężarki, zaprojektowane do pracy na puÅ‚apie do 12 000 metrów. W 1942 wyposażyÅ‚ też w 1000-konnÄ… turbinÄ™ wÅ‚asnej konstrukcji miniaturowy, dwuosobowy okrÄ™t podwodny. ByÅ‚ on zdolny do osiÄ…gania prÄ™dkoÅ›ci 30 wÄ™złów i miaÅ‚ zasiÄ™g 1000 km. Przetestowane prototypy zostaÅ‚y zarekwirowane przez Niemców w 1943 i zniszczone w 1944. W 1946 po oddzieleniu siÄ™ przedsiÄ™biorstwa Caproni, Campini kontynuowaÅ‚ prace do 1970, prowadzÄ…c liczne testy. W 1948 po przyjeździe do USA skonstruowaÅ‚ turbinÄ™ do napÄ™du helikoptera, rok później przedstawiÅ‚ projekt dużego, napÄ™dzanego przez dwie turbiny helikoptera, zdolnego do uniesienia czoÅ‚gu o masie 40 ton. Na zlecenie rzÄ…du amerykaÅ„skiego pracowaÅ‚ nad możliwoÅ›ciÄ… zastosowania silników turboodrzutowych w napÄ™dzanym 4 silnikami tÅ‚okowymi eksperymentalnym bombowcu Northrop YB-35[2]. Po 1960 prowadziÅ‚ badania turbin pod kÄ…tem optymalizacji zużycia paliwa i kosztów wytwarzania, a także możliwoÅ›ci zastosowania ich w motoryzacji. W latach 70. pracowaÅ‚ nad projektem pojazdu poruszajÄ…cego siÄ™ po trajektorii balistycznej na puÅ‚apie przekraczajÄ…cym 70 km, planujÄ…c przebycie dystansu Nowy Jork–Rzym w czasie zaledwie pół godziny bez wzglÄ™du na warunki pogodowe. Ostatnim – nieukoÅ„czonym – projektem Campiniego byÅ‚a hybryda samochodu i helikoptera, niewielkich rozmiarów pojazdu zdolnego do poruszania siÄ™ po drogach i do rozwijania w powietrzu prÄ™dkoÅ›ci 250 km/h[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d CAMPINI, Secondo. Dizionario Biografico degli Italiani - Volume 34 (1988). [dostęp 2016-07-14].
  2. ↑ a b STORIA DEL CAMPINI CAPRONI. [dostęp 2016-07-14].
  3. ↑ Enzo Angelucci; Paolo Matricardi. Campini Caproni C.C.2 in Guida agli Aeroplani di tutto il Mondo. Mondadori Editore. Milano, 1979, Vol. 5, pp. 218-9.